Blizny – okiem eksperta Viva Derm
Czym są blizny?
Blizna jest wynikiem naturalnego procesu leczenia uszkodzenia skóry. W optymalnym przebiegu cienkiej, płaskiej, linearnie rozłożonej blizny, sekwencja naprawy tkanki po jej uszkodzeniu jest ściśle uregulowana.
Po początkowej agregacji płytek krwi, następuje odkładanie się tymczasowej macierzy, po czym dochodzi do proliferacji komórkowej, w tym procesów fibroplazji i angiogenezy. Stałe odkładanie się w miejscu rany macierzy (w tym kolagenu) rozpoczyna się w przeciągu 3 dni od urazu. Ilościowo maksymalne odkładanie się kolagenu ma miejsce w pierwszych kilku tygodniach, po których następuje wielomiesięczny proces rozkładu i re-syntezy kolagenu, co przyczynia się do lepszego zorganizowania strukturalnego blizny.
Fazy początkowego zapalenia, proliferacji komórkowej i następującego ostatecznie remodelingu kolagenu, skutkują powstaniem drobnej linii blizny w miejscu przecięcia integralności tkanki („normalna” blizna), lub szerszej, płaskiej blizny w przypadku urazu na większym powierzchniowo obszarze.
Opieka nad bliznami ma zasadnicze znaczenie nie tylko dla zdrowia psychicznego i dobrostanu emocjonalnego osoby, ale również dla jej zdrowia fizycznego. Z punktu widzenia anatomii człowieka, blizny mogą zakłócać naturalne linie naprężeń w skórze i tkance podskórnej, prowadząc do zachwiania balansu mechanicznego w sąsiadujących mięśniach i strukturach, co z kolei może przekładać się na posturę i ogólną mechanikę ciała. Takie zmiany mogą więc w efekcie przyczyniać się do powstawania chronicznych bóli oraz ograniczeń w zakresie ruchu, a przez to wpływać na codzienne funkcjonowanie osoby.
Klasyfikacja blizn
Istnieje wiele zróżnicowanych modeli klasyfikacji blizn, z czego najbardziej popularnymi są podziały blizn ze względu na rodzaj oraz pochodzenie.
| Rodzaje blizn |
| Blizny zanikowe (hipotroficzne) |
| Blizny przerostowe (hipertroficzne) |
| Keloidy |
| Blizny dojrzałe |
| Rodzaj blizny | Przykład |
| Pooperacyjne | Blizny po cesarskim cięciu |
| Pourazowe | Blizny po oparzeniach, pogryzieniach; blizny po samookaleczeniu |
| Pozapalne | Blizny po ospie; blizny potrądzikowe |
Rodzaje blizn
Blizny zanikowe (hipotroficzne)
W niektórych przypadkach, blizna może stać się wklęsła lub przerzedzona. Może to nastąpić, gdy synteza kolagenu jest zahamowana, a stan zapalny jest mniejszy niż zwykle. Przykładami blizn zanikowych mogą bywać rozstępy, czy też niektóre blizny po radioterapii.
Blizny przerostowe (hipertroficzne)
W licznych przypadkach, blizny nie przechodzą prawidłowo z fazy niedojrzałej w dojrzałą, z odpowiednio ustępującym stanem zapalnym oraz zachowaną równowagą pomiędzy syntezą, a rozpadem kolagenu. Zdarza się też tak, że kolagen nadal się gromadzi, blizna rozszerza się i w efekcie staje się wyniosła, a rumień nie ustępuje. Taki aktywny proces wzrostu blizny może trwać wiele miesięcy (w rzadkich przypadkach nawet kilka lat), ale ostatecznie powoli ustępuje, wraz z ustępującym rumieniem. Gromadzenie kolagenu stabilizuje się, ale blizna pozostaje podniesiona i szersza niż regularna, dojrzała blizna. W okresie aktywnego gromadzenia się kolagenu i rumienia, blizna może być swędząca i/lub bolesna. Pozostała blizna jest mniej elastyczna (sztywniejsza) niż normalna skóra i, jeśli przebiega przez staw, może ograniczać ruch.
Kluczową cechą blizny przerostowej (w przeciwieństwie do keloidu) jest to, że tkanka bliznowata pozostaje w granicach pierwotnej blizny (chociaż może też być lekko poszerzona).
Keloidy
Keloid, w przeciwieństwie do blizny przerostowej, może wystąpić nawet po kilku latach od pierwotnego uszkodzenia i rozprzestrzeniać się daleko poza granice pierwotnej rany. Keloid często posiada wygląd przypominający swoją strukturą kalafior. Keloidy bywają często objawowe, powodując ból lub swędzenie.
Keloidy mogą rzutować na biomechanikę całego organizmu, przez co ich występowanie jest warunkiem bezwzględnie klasyfikującym do leczenia dermatologicznego.
Blizny dojrzałe
W procesie przejścia od blizny niedojrzałej do fazy blizny dojrzałej, kluczowym wskaźnikiem wizualnym jest zanik rumienia. W tym momencie, komórki zapalne, komórki śródbłonka oraz większość fibroblastów ulegają apoptozie, a nabłonek wygląda całkowicie zwyczajnie w porównaniu do sąsiedniej, nieuszkodzonej skóry. To, co pozostaje, to pasmo włókien kolagenowych, które są wyraźnie odgraniczone od otaczającej skóry właściwej i brakuje im całkowicie uporządkowanej organizacji kolagenowej, charakterystycznej dla skóry normalnej. Włókna kolagenowe układają się w wielu różnych kierunkach, nadając bliźnie sztywniejszych właściwości biomechanicznych. Nie ma już zwiększonej ilości płynu w tkankach (obrzęku), więc blizna staje się płaska.
Blizny najczęściej występujące:
Blizny potrądzikowe
Blizny potrądzikowe są wynikiem przebytej choroby (trądziku) i powstają w wyniku gojenia się ran trądzikowych, czego następstwem był uraz mechaniczny, chemiczny bądź termiczny skóry właściwej. Kiedy zostaje ona uszkodzona, dochodzi do wywołania procesów naprawczych. Ich celem jest odbudowa skóry, jednakże ubytek, który powstaje w wyniku przerwania ciągłości skóry, zostaje zastąpiony unaczynioną tkanką ziarninującą, która ma w sobie dużo włókien kolagenowych. Blizny te różnią się barwą, brakiem owłosienia oraz odmienną elastycznością i odpornością na działanie promieniowania UV. Warto pamiętać, że wraz z wiekiem, kiedy zawartość kolagenu w naszej skórze zaczyna się zmniejszać, blizny potrądzikowe mogą stawać się coraz bardziej widoczne.
Najbardziej problematycznym aspektem blizn potrądzikowych jest miejsce ich występowania, wszak umiejscowione są one głównie na twarzy, klatce piersiowej, czy plecach. O ile te na ciele da się zasłonić ubraniem, tak te na twarzy pozostają widoczne i opowiadają historię naszej choroby każdemu napotkanemu człowiekowi, co dla wielu osób zmagających się z trądzikiem, szczególnie tych młodszych, bywa doświadczeniem stygmatyzującym.
Leczenie blizn potrądzikowych:
Program zabiegowy, poza konsultacjami specjalistycznymi, wymaga kilku zabiegów powtórzonych w serii, według zaleceń lekarza prowadzącego. Plan terapeutyczny dostosowywany jest do uwarunkowań i potrzeb indywidualnych pacjenta i może obejmować:
– zabieg z użyciem lasera frakcyjnego
– zabieg z użyciem lasera naczyniowego
– zabieg z użyciem lasera pikosekundowego
– zabieg z użyciem osocza bogatopłytkowego
– zabieg z użyciem egzosomów autologicznych
Blizny po cesarskim cięciu
W przebiegu operacji cesarskiego cięcia, w miejscu nacięcia skóry (gdzie przerwaniu ulega również powięź, mięśnie brzucha oraz macica), powstaje blizna o długości nawet kilkunastu centymetrów.
Blizna po cesarskim cięciu może mieć przełożenie nie tylko na poczucie estetyczne pacjentki, ale także na jej zdrowie psychiczne oraz fizyczne, wszak blizny po cesarskim cięciu mogą rzutować na stabilność mechaniczną lędźwiowego odcinka kręgosłupa.
Proces gojenia się rany po cesarskim cięciu można podzielić na cztery fazy.
Przedostatnia faza wzrostu blizny (naprawcza) trwa od 4 do 6 tygodni, a faza ostatnia (przebudowy) może trwać nawet do kilku lat po operacji (zależnie od uwarunkowań genetycznych, jak i samego rodzaju rany).
Prawidłowa blizna po cesarskim cięciu to czerwona, cienka, lekko wypukła kreska. Jest ona twarda i może powodować subiektywne odczucia swędzenia, czy też mrowienia (to efekt przerwania nerwów, który powinien minąć po kilku tygodniach od operacji). Jednakże, z czasem, blizna wygląda coraz lepiej, staje się coraz bardziej płaska, a jej koloryt blednieje. Proces ten przyspieszy odpowiednia pielęgnacja, którą rozpocząć można już w połogu, a dla uzyskania najlepszych rezultatów pielęgnacji, warto rozważyć konsultację ze specjalistą Viva Derm.
Leczenie blizn po cesarskim cięciu:
W Viva Derm, tworzymy dla naszych pacjentek spersonalizowane programy naprawcze, skoncentrowane na terapii blizn po cesarskim cięciu. Program zabiegowy jest dostosowywany do uwarunkowań i potrzeb indywidualnych pacjentki, a w zależności od rodzaju blizny (kolor filetowy, czerwony, biały) oraz jej cech (hypotroficzna – wklęśnięta lub hertroficzna – przerośnieta) i struktury (twarda czy miękka), może obejmować:
– zabieg z użyciem lasera frakcyjnego
– zabieg z użyciem lasera naczyniowego
– zabieg z użyciem lasera pikosekundowego
– podanie do blizny leków
– biostymulator tkankowy (kwas polimlekowy)
– osocze bogatopłytkowe
– egzosomy autologiczne
Blizny po samookaleczeniu
Blizny po samookaleczeniu to szczególny rodzaj blizn, przede wszystkim ze względu na ich genezę. Nie powstają one w wyniku chorób, wypadków, ani operacji, a najczęściej w obliczu trudnych doświadczeń, na najwcześniejszych jeszcze etapach życia człowieka.
Z punktu widzenia psychologii, blizny po samookaleczeniu mogą być także źródłem nieustannego przypominania o najtrudniejszych okresach w życiu osoby, a przez to stanowić genezę bólu emocjonalnego. Troska o te blizny może być zatem rozumiana jako ważny krok w kierunku akceptacji siebie i swojej przeszłości. Dzięki specjalistycznej terapii blizn, możliwe jest zmniejszenie ich widoczności, co może pozytywnie wpływać na obraz siebie, a także pomagać w zamykaniu tych rozdziałów życia związanych z autodestrukcyjnymi zachowaniami, które chcemy zostawić w przeszłości. Właściwa pielęgnacja blizn może także zmniejszyć ryzyko stygmatyzacji społecznej, która może towarzyszyć osobom z widocznymi śladami samookaleczeń. Przez to, że blizny stają się mniej zauważalne, osoba może czuć się pewniej w interakcjach z otoczeniem, co wspiera proces odbudowy psychospołecznej ofiar autoagresji.
Każda blizna wymaga jednak indywidualnego planu terapeutycznego, dostosowanego do charakteru konkretnej blizny. W Viva Derm, tworzymy dla naszych pacjentek i pacjentów spersonalizowane programy naprawcze, skoncentrowane na terapii blizn po samookaleczeniu.
Leczenie blizn po samookaleczeniu:
Program zabiegowy, poza konsultacjami specjalistycznymi, wymaga kilku zabiegów powtórzonych w serii, według zaleceń lekarza prowadzącego. Program zabiegowy dostosowywany jest do uwarunkowań i potrzeb indywidualnych pacjenta, a w zależności od umiejscowienia blizn, ich rodzaju (kolor: filetowy, czerwony, biały) oraz cech (hipotroficzna – wklęśnięta, lub hipertroficzna – przerośnieta; struktura: twarda lub miękka), może obejmować:
– zabieg z użyciem lasera frakcyjnego
– zabieg z użyciem lasera naczyniowego
– zabieg z użyciem lasera pikosekundowego
– zabieg z użyciem osocza bogatopłytkowego
– zabieg z użyciem egzosomów autologicznych
Skontaktuj się z nami!
Masz więcej pytań? Potrzebujesz dodatkowych informacji? Skontaktuj się z nami – z przyjemnością porozmawiamy z Tobą o naszych zabiegach medycyny estetycznej. Czekamy na Ciebie w Viva Derm!
