Pajączki na twarzy – co to jest, objawy, przyczyny i leczenie

Pajączki na twarzy, znane również jako teleangiektazje, to powszechny problem dermatologiczny, związany z rozszerzeniem drobnych naczyń krwionośnych. Zmiany, widoczne najczęściej na policzkach i okolicach nosa, mogą mieć charakter kosmetyczny, ale często sygnalizują również zaburzenia mikrokrążenia, schorzenia ogólnoustrojowe lub trądzik różowaty. Dowiedz się, jak dochodzi do powstawania pajączków i jak pozbyć się naczynek na twarzy.

Czym są pajączki na twarzy – co to jest?

Pajączki na twarzy to potoczna nazwa teleangiektazji, czyli trwale rozszerzonych naczyń krwionośnych, które stają się widoczne przez skórę. Najczęściej dotyczą naczyń włosowatych (kapilar) i lokalizują się w obrębie nosa, policzków, brody oraz okolic oczu. Mają formę cienkich, czerwonych lub fioletowych „nitek” lub drobnych siateczek przypominających pajęczynę – stąd ich popularna nazwa.

Widoczne naczynka na twarzy są efektem zaburzonego mikrokrążenia skórnego, w którym dochodzi do trwałego poszerzenia lub uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych. Choć w większości przypadków mają charakter łagodny i kosmetyczny, mogą być objawem trądziku różowatego, a także towarzyszyć innym zaburzeniom ogólnoustrojowym (np. nadciśnieniu tętniczemu, czy chorobom wątroby).

Jak wyglądają pajączki na twarzy – objawy

Pajączki na twarzy mają postać cienkich, rozgałęzionych, czerwonych, różowych lub fioletowych linii widocznych tuż pod powierzchnią skóry. Mogą przypominać delikatną pajęczą sieć lub pojedyncze „nitkowate” zmiany naczyniowe, które z czasem mogą się rozszerzać i łączyć w większe siateczki. Dermatologicznie określane są jako teleangiektazje, czyli rozszerzone naczynia włosowate. Zmiany są zazwyczaj dobrze odgraniczone, nieregularne, mogą mieć kształt liniowy, drzewkowaty lub siateczkowaty.

Do najczęstszych objawów towarzyszących pajączkom na twarzy zalicza się utrwalony lub napadowy rumień, widoczne żyłki na powiekach i pod oczami oraz objawy nadreaktywności skóry: pieczenie, swędzenie, nadwrażliwość na kosmetyki i zmienne temperatury.

W zaawansowanych przypadkach dochodzi do pogorszenia struktury skóry oraz zwiększonej tendencji do powstawania utrwalonego rumienia.

Przyczyny powstawania pajączków na twarzy

Przyczyny powstawania pajączków na twarzy są złożone i często wynikają z połączenia czynników genetycznych, hormonalnych, środowiskowych oraz naczyniowych. Ich wspólnym mianownikiem jest nadreaktywność oraz osłabienie ścian naczyń krwionośnych, co prowadzi do ich trwałego rozszerzenia i uwidocznienia przez naskórek.

Uznaje się, że do powstawania rozszerzonych naczynek na twarzy (pajączki) dochodzi w wyniku:

• predyspozycji genetycznych, które wpływają również na obecność cery naczynkowej, szczególnie wrażliwej na czynniki drażniące,
• promieniowania UV i ekspozycji na słońce, ponieważ osłabia strukturę naczyń włosowatych i prowadzi do ich rozszerzenia, a z czasem również do pękania,
• oddziaływania skrajnych temperatur (np. mróz, upał) lub nagłych zmian temperatury, które powodują szybkie rozszerzanie i obkurczanie naczyń, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do ich uszkodzenia,
• zaburzeń hormonalnych, szczególnie okres menopauzy, ciąży lub leczenia hormonalnego może prowadzić do osłabienia naczyń i nasilenia rumienia,
• chorób ogólnoustrojowych, ponieważ niektóre schorzenia, jak np. nadciśnienie tętnicze, choroby wątroby czy układu krążenia, mogą powodować zwiększone ciśnienie w naczyniach krwionośnych, co skutkuje ich pękaniem i widocznością na powierzchni skóry,
• przyjmowania niektórych leków, np. leków przeciwnadciśnieniowych rozszerzających naczynia lub miejscowych kortykosteroidów, 
• nieprawidłowej pielęgnacji skóry, zwłaszcza stosowanie peelingów mechanicznych, kosmetyków z substancjami drażniącymi, alkoholem czy silnymi kwasami może uszkadzać barierę ochronną skóry i nasilać objawy naczyniowe,
• stylu życia i diety, szczególne znaczenie ma nadmierny stres, nadmierne zmęczenie, bezsenność,  zbyt intensywny wysiłek fizyczny, spożywanie alkoholu, ostrych przypraw, gorących produktów oraz palenie papierosów.

Właściwe zidentyfikowanie przyczyn pajączków na twarzy ma niezwykłe znaczenie dla skutecznego leczenia oraz ograniczenia powstawania nowych zmian. Dlatego w większości przypadków konieczna jest konsultacja dermatologiczna oraz wdrożenie kompleksowej pielęgnacji i ochrony skóry.

Jak zlikwidować pajączki na twarzy?

Likwidacja pajączków na twarzy wymaga indywidualnego podejścia diagnostyczno-terapeutycznego, ponieważ ich obecność może wynikać zarówno z uwarunkowań genetycznych, jak i czynników środowiskowych czy zdrowotnych. Nowoczesne placówki medyczne, takie jak Viva Derm w Warszawie, oferują skuteczne metody pozwalające na zmniejszenie widoczności popękanych naczynek, a w wielu przypadkach – ich trwałe usunięcie.

Jedną z najbardziej efektywnych metod jest laserowe zamykanie naczynek. Laser emituje światło zielone o określonej długości fali, która jest pochłaniana przez hemoglobinę. To prowadzi do zamknięcia rozszerzonych naczyń krwionośnych.

Jak zapobiegać pajączkom na twarzy – profilaktyka

Skuteczna profilaktyka oraz odpowiednia pielęgnacja skóry naczynkowej odgrywają istotną rolę w ograniczaniu nawrotów i postępu zmian naczyniowych. Chociaż usunięcie istniejących pajączków na twarzy wymaga zwykle przeprowadzenia serii zabiegów z zakresu medycyny estetycznej, to utrzymanie efektów terapeutycznych i zapobieganie powstawaniu nowych zmian wymaga codziennych działań pielęgnacyjno-ochronnych. Dlatego warto skonsultować się ze specjalistą, który dobierze odpowiednie preparaty i zabiegi.

Wśród głównych działań prewencyjnych, zmniejszających ryzyko widoczności naczynek na twarzy, można wyróżnić:

• stosowanie kosmetyków wzmacniających naczynia krwionośne i odbudowę bariery naskórkowej,
• ochronę przeciwsłoneczną (całoroczne stosowanie kremów z wysokim filtrem UV),
• unikanie czynników zaostrzających, które powodują gwałtowne rozszerzenie naczyń krwionośnych (gorące kąpiele, sauna, nawiew suszarki, przegrzewanie pomieszczeń),
• ochronę skóry przed niską temperaturą i silnym wiatrem, 
• unikanie przewlekłego stresu, zmęczenia oraz nadmiernego wysiłku fizycznego, 
• prawidłową pielęgnację i technikę mycia twarzy (przy wykorzystaniu delikatnych emulsji, mleczek i kosmetyków przeznaczonych do wrażliwej skóry oraz bez agresywnego oczyszczania i wykorzystywania preparatów drażniących, np. zawierających mentol, kwas glikolowy, salicylowy, alkohol),
• rezygnację z palenia papierosów i innych wyrobów tytoniowych, unikanie zadymionych pomieszczeń, smogu, 
• ochronę skóry przed niekorzystnymi czynnikami w miejscu pracy (np. w fabrykach, halach) poprzez stosowanie kremów barierowych,
• suplementację (szczególnie witamina C, niacyna) i dietę wzmacniającą naczynia krwionośne,
• regularne kontrole dermatologiczne.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące pajączków na twarzy.