Trądzik zaskórnikowy – co to jest, objawy, przyczyny i leczenie

Trądzik zaskórnikowy to powszechny problem dermatologiczny, który nie zawsze wywołuje stan zapalny, ale potrafi znacząco wpływać na wygląd i strukturę skóry. Chociaż obecność zaskórników otwartych i zamkniętych jest charakterystyczna głównie dla wieku młodzieńczego, problem może dotyczyć również osób dorosłych. Dowiedz się, jak dochodzi do rozwoju trądziku zaskórnikowego? Poznaj metody leczenia i pielęgnacji skóry trądzikowej.

Czym jest trądzik zaskórnikowy?

Trądzik zaskórnikowy to jedna z najczęstszych postaci trądziku pospolitego, charakteryzująca się powstawaniem niezmienionych zapalnie zmian skórnych – zaskórników otwartych i zamkniętych. Do rozwoju przypadłości dochodzi w wyniku zatykania porów przez nadmiar sebum oraz martwe komórki naskórka, co prowadzi do zaburzenia pracy gruczołów łojowych i tworzenia charakterystycznych czopów. Zaskórniki lokalizują się głównie w obrębie twarzy (zwłaszcza na nosie, czole i brodzie), jednak zmiany mogą pojawiać się również na plecach, rzadziej na ramionach czy klatce piersiowej.

Trądzik zaskórnikowy często współwystępuje z innymi rodzajami trądziku, a nieleczony może prowadzić do powstania zmian zapalnych i w konsekwencji również do blizn potrądzikowych. Dlatego występowanie zmian jest wskazaniem do konsultacji z dermatologiem.

Objawy trądziku zaskórnikowego

Objawy trądziku zaskórnikowego są bardzo charakterystyczne i łatwe do rozpoznania na podstawie obrazu klinicznego. Dominującymi zmianami są zaskórniki otwarte i zaskórniki zamknięte, tworzące się w wyniku blokowania porów przez nadmiar sebum oraz martwych komórek naskórka.

Zaskórniki otwarte mają postać ciemnych punktów („czarne kropki”) na powierzchni skóry, które są efektem utlenienia nagromadzonych zanieczyszczeń pod wpływem kontaktu z powietrzem. Najczęściej widoczne są w tzw. strefie T, czyli na brodzie, nosie i czole. Mogą pojawiać się również na plecach. Natomiast zaskórniki zamknięte to drobne, białe lub cieliste grudki, umiejscowione pod naskórkiem, które powstają w wyniku zablokowania ujścia gruczołów łojowych. Zazwyczaj można je zaobserwować na czole i policzkach.

Przy bardziej zaawansowanym przebiegu choroby może dojść do rozwoju stanu zapalnego oraz przekształcenia się trądziku zaskórnikowego w inne odmiany, szczególnie trądzik grudkowo-zaskórnikowy czy trądzik krostkowy. 

Przyczyny trądziku zaskórnikowego – co sprzyja powstawaniu zmian?

Przyczyny trądziku zaskórnikowego są złożone i wynikają z zaburzenia kilku mechanizmów fizjologicznych skóry. Główną rolę odgrywa nadmiar sebum, produkowanego przez gruczoły łojowe, oraz nieprawidłowe złuszczanie martwego naskórka, które prowadzi do blokowania ujść gruczołów łojowych i powstawania zaskórników. Istotnym czynnikiem są również zmiany hormonalne, zwłaszcza w okresie dojrzewania, wpływające na wzmożoną aktywność gruczołów łojowych.

Warto jednak pamiętać, że trądzik zaskórnikowy może występować także u dorosłych, zarówno w wyniku zaburzeń hormonalnych, przewlekłego stresu, jak i niewłaściwej diety (np. produkty wysokoprzetworzone). Istotne znaczenie ma również pielęgnacja skóry. Niedokładne oczyszczanie, czy źle dobrane kosmetyki, a zwłaszcza używanie drażniących preparatów lub ciężkich kremów zatykających pory, wiąże się z wysokim ryzykiem powstawania zaskórników.

Diagnostyka trądziku zaskórnikowego – jak odróżnić go od innych rodzajów?

Rozpoznanie trądziku zaskórnikowego nie stanowi problemu dla lekarza dermatologa. W obrazie klinicznym dominują zaskórniki otwarte (czarne punkty) oraz zaskórniki zamknięte (białe lub cieliste grudki), którym nie towarzyszą objawy zapalne, takie jak zaczerwienienie, obrzęk, ból czy obecność ropy, charakterystyczne dla innych rodzajów trądziku. Po postawieniu diagnozy, dermatolog dobiera metody leczenia dostosowane do rodzaju zmian i nasilenia problemu. 

Jak leczyć trądzik zaskórnikowy – strategie terapeutyczne

Skuteczne leczenie trądziku zaskórnikowego opiera się na kompleksowym podejściu, które może obejmować zarówno specjalistyczne terapie dermatologiczne (zwykle leki miejscowe) i zabiegi kosmetologiczne, jak i odpowiednią pielęgnację cery z wykorzystaniem właściwie dobranych kosmetyków. Celem leczenia trądziku jest przede wszystkim ograniczenie wydzielania sebum, poprawa złuszczania martwego naskórka oraz zapobieganie blokowaniu gruczołów łojowych.

Ponieważ trądzik zaskórnikowy, podobnie jak inne rodzaje trądziku, może wymagać specjalistycznego leczenia farmakologicznego, zalecana jest konsultacja z dermatologiem. W przypadku nasilonych zmian zwykle, zaleca się używanie preparatów zawierających kwas azelainowy, kwas glikolowy, nadtlenek benzoilu, retinoidy lub inne substancje aktywne wspomagające redukcję niedoskonałości. Bagatelizowanie problemu może prowadzić do nasilenia zmian, rozwoju stanu zapalnego i innych postaci trądziku, a w konsekwencji również do powstania trwałych blizn i przebarwień pozapalnych. 

Warto pamiętać również o codziennej pielęgnacji. Podstawą jest dokładne oczyszczanie skóry dedykowanymi środkami myjącymi oraz stosowanie właściwie dobranych kosmetyków oraz dermokosmetyków o lekkiej, niekomedogennej formule. Dlatego leczenie dermatologiczne warto rozszerzyć także o konsultację z kosmetologiem, który oceni kondycję skóry i dobierze właściwe zabiegi i pielęgnację domową. 

Jakie zabiegi na trądzik zaskórnikowy?

W leczeniu i profilaktyce trądziku zaskórnikowego istotną rolę odgrywają profesjonalne zabiegi, które wspomagają oczyszczanie skóry, regulację wydzielania sebum oraz wpływają na poprawę złuszczania martwych komórek naskórka.

Wśród głównych metod, rekomendowanych w terapii trądziku zaskórnikowego, wymienia się przede wszystkim:

• peelingi chemiczne – zabiegi z wykorzystaniem kwasów (np. kwas salicylowy, kwas glikolowy, kwas azelainowy, kwas pirogronowy, kwas askorbinowy), które przyczyniają się do rozluźnienia warstwy rogowej naskórka, odblokowania ujść mieszków włosowych oraz redukcji zaskórników otwartych i zamkniętych,
• peeling kawitacyjny – procedura delikatnego oczyszczania skóry za pomocą ultradźwięków, wspomagająca usuwanie zanieczyszczeń oraz nadmiaru sebum z powierzchni skóry i porów,
• terapię światłem LED – ma działanie przeciwzapalne, zmniejszające ryzyko rozwoju stanu zapalnego w miejscach występowania zaskórników,
• manualne oczyszczanie skóry – stosowane wyłącznie w niektórych przypadkach i wykonywane przez specjalistę w celu usunięcia głęboko zalegających zaskórników zamkniętych.

Wybór zabiegu powinien być zawsze skonsultowany z doświadczonym specjalistą i dostosowany do rodzaju zaskórników, nasilenia zmian oraz indywidualnych potrzeb skóry. Profesjonalna terapia zabiegowa wspiera nie tylko redukcję niedoskonałości, ale również zapobiega powstawaniu nowych zaskórników, poprawiając ogólną kondycję cery trądzikowej.

Jak zmniejszyć ryzyko pojawienia się zaskórników – pielęgnacja cery trądzikowej

Prawidłowa pielęgnacja cery trądzikowej odgrywa główną rolę w zapobieganiu powstawaniu zaskórników oraz ograniczeniu rozwoju zmian trądzikowych. Jednym z najistotniejszych elementów profilaktyki jest dokładne oczyszczanie skóry z nadmiaru zanieczyszczeń, sebum i martwych komórek naskórka, co minimalizuje ryzyko zatykaniu porów. Konieczne jest również tonizowanie skóry, aby przywrócić jej właściwe pH, oraz właściwe nawilżanie przy wykorzystaniu lekkich kremów. W codziennej pielęgnacji należy także pamiętać o skutecznej ochronie przed promieniowaniem UV, dlatego niezbędne jest stosowanie lekkich filtrów przeciwsłonecznych nawet w pochmurne dni.

W przypadku skóry szczególnie podatnej na tworzenie zaskórników, warto zdecydować się również na wykonywanie regularnych zabiegów w profesjonalnych gabinetach, takich jak Viva Derm w Warszawie, które poprawiają strukturę naskórka i wspierają jego odnowę.

Pielęgnacja cery powinna być zawsze dostosowana do indywidualnych potrzeb skóry, uwzględniając takie czynniki jak stopień jej przetłuszczania się, tendencję do nadmiernej produkcji sebum oraz obecność zmian trądzikowych. Regularność, delikatność w codziennych rytuałach pielęgnacyjnych i stosowanie odpowiednich preparatów to podstawowe zasady w prewencji trądziku zaskórnikowego.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące trądziku zaskórnikowego.